Radicale prostatectomie is een chirurgische interventie waarbij de volledige prostaat en de zaadblaasjes worden verwijderd om prostaatkanker te behandelen. Het doel is om de tumor te verwijderen en een kans op genezing te bieden bij gelokaliseerde of lokaal gevorderde kanker.
Bij de Willy Grégoir Kliniek voor prostaatkankers wordt deze procedure uitsluitend uitgevoerd door ervaren chirurgen met robotassistentie.
Ontdek onze Kliniek voor robotchirurgie
Een radicale prostatectomie wordt aanbevolen voor patiënten met een levensverwachting van meer dan 10 jaar en met een prostaatkanker met intermediair of hoog risico, of voor bepaalde patiënten met een laag risico die een onmiddellijke curatieve behandeling willen. Alle patiënten zijn potentiële kandidaten, op voorwaarde dat ze algemene verdoving kunnen verdragen.
De behandeling door middel van radicale prostatectomie wordt georganiseerd volgens een gestructureerd traject, zodat de operatie optimaal kan worden voorbereid, veilig verloopt en gepersonaliseerd wordt opgevolgd.
Preoperatieve beoordeling
Voorafgaand aan de operatie worden een aantal essentiële stappen doorlopen:
- Stadiëring: indien nodig worden een CT-scan en botscan of PSMA-PET-CT uitgevoerd om de uitgebreidheid van de kanker te beoordelen.
- Chirurgische consultatie: bespreking van de indicatie voor verwijdering van lymfeklieren, het risico op urine-incontinentie en de redenen daarvoor, de mogelijkheid om de erectiele zenuwen al dan niet te vrijwaren.
- Anesthesieconsultatie: beoordeling van de risico's van de anesthesie en voorbereiding van de operatie.
- Perineale voorbereiding: opstart van spierversterkende oefeningen met een gespecialiseerde kinesist om het risico op urine-incontinentie na de operatie te beperken.
Operatie
De operatie wordt uitgevoerd onder volledige narcose:
- Duur van de operatie: 2 à 4 uur afhankelijk van de complexiteit.
- Inbrenging van een blaaskatheter die na 5 à 7 dagen wordt verwijderd.
- Eventuele aanbrenging van een buikdrain die wordt verwijderd in de dagen na de operatie.
Ziekenhuisopname
Het verblijf in het ziekenhuis duurt meestal 1 à 5 dagen en omvat:
- pijnstilling om het comfort van de patiënt te verzekeren;
- maatregelen om complicaties te voorkomen, zoals indien nodig de toediening van antistollingsmiddelen om trombose te voorkomen;
- het plannen van afspraken voor de postoperatieve opvolging.
Opvolging
Na een prostatectomie is opvolging cruciaal om de resultaten te beoordelen en mogelijke complicaties te controleren:
- PSA-meting 6 à 8 weken na de operatie, daarna om de 3 à 6 maanden gedurende de eerste jaren;
- bespreking van de noodzaak van verdere behandelingen in geval van een recidief of geïdentificeerde risicofactoren;
- opvolging van functionele complicaties (urine-incontinentie, erectiestoornissen) en opstart van de juiste revalidatie indien nodig.
Een radicale prostatectomie biedt een kans op definitieve genezing voor patiënten met gelokaliseerde of lokaal gevorderde prostaatkanker. Door de prostaat en het omliggende weefsel volledig te verwijderen, verwijdert deze operatie de tumor en vermindert ze het risico op progressie of recidief aanzienlijk.
Een van de grote voordelen van een prostatectomie is dat er precieze informatie wordt verkregen over de agressiviteit van de ziekte dankzij de pathologisch-anatomische analyse van de verwijderde prostaat. Die gedetailleerde beoordeling helpt om de opvolging aan te passen en, indien nodig, bijkomende behandelingen (radiotherapie, hormoontherapie) te plannen.
Bovendien maakt een prostatectomie een nauwkeurige opvolging mogelijk dankzij de PSA-meting, die een nulresultaat moet opleveren na een geslaagde operatie. Eventuele recidieven kunnen zo snel worden opgespoord.
Een radicale prostatectomie is weliswaar curatief, maar brengt bepaalde risico's en complicaties met zich mee, zowel op korte als op lange termijn.
Functioneel is urine-incontinentie een frequente complicatie in de eerste maanden na de operatie, die bij ongeveer 10% van de patiënten blijvend is. De incontinentie verbetert vaak na verloop van tijd en met de gepaste perineale revalidatie. Erectiestoornissen komen ook vaak voor, vooral als de erectiele zenuwen niet konden worden gespaard. Die bijwerkingen kunnen een impact hebben op de levenskwaliteit, maar er bestaan behandelingsopties om ze te verminderen.
Op chirurgisch vlak kunnen onmiddellijke complicaties optreden zoals bloedingen, infecties, veneuze trombose en longembolie of, zeldzamer, schade aan nabijgelegen organen.
Het belang van expertise bij robotchirurgie
Robotsystemen zijn uitzonderlijke hulpmiddelen die chirurgie met millimeterprecisie mogelijk maken. Enkel de technologie hebben volstaat echter niet! Expertise in robotchirurgie is cruciaal om optimale resultaten te garanderen tijdens een radicale prostatectomie. Om de techniek te beheersen is niet alleen een gespecialiseerde opleiding nodig, maar ook aanzienlijke ervaring, die over het algemeen wordt opgedaan in de loop van minstens 250 gevallen en dankzij een jaarlijks volume van minstens 50 operaties. Dankzij die ervaring kan de chirurg beter reageren op complexe situaties en chirurgische technieken aanpassen aan de specifieke behoeften van elke patiënt, met een hoger algemeen succespercentage tot gevolg.
Studies hebben aangetoond dat de expertise van de chirurg en het jaarlijkse aantal operaties een rechtstreekse impact hebben op de postoperatieve resultaten van de patiënten. Het gaat onder meer om:
- minder complicaties: minder risico op complicaties zoals urine-incontinentie en erectiestoornissen dankzij een betere beheersing van zenuwsparende technieken en benadering van het omliggende weefsel;
- sneller herstel: nauwkeurigere en snellere operaties met een korter verblijf in het ziekenhuis;
- minder lokale recidieven: betere verwijdering van het tumorweefsel, met een kleiner risico op recidief.
De chirurgen van de Willy Grégoir Kliniek voor prostaatkankers voldoen aan alle criteria om een kwalitatieve zorg te garanderen. Met meer dan 50 operaties per jaar en meer dan 250 en in sommige gevallen zelfs 1.000 uitgevoerde operaties in totaal hebben onze chirurgen met specialisatie in robotchirurgie de nodige ervaring en competenties om optimale resultaten te leveren en de risico's en complicaties tot een minimum te beperken.