Focale behandeling van prostaatkanker is een innovatieve behandelingsaanpak waarbij alleen de zone van de prostaat wordt behandeld waar de tumor aanwezig is en de andere delen van de klier worden gespaard. Deze behandeling is bedoeld voor gelokaliseerde en matig agressieve kankers, veroorzaakt minder bijwerkingen en spaart de essentiële functies van de prostaat, met name de plas- en seksuele functies.
De Willy Grégoir Kliniek voor prostaatkankers biedt als enige in België deze geavanceerde behandeling via gerichte microwave-ablatie (TMA) aan.
Focale behandeling met TMA is bedoeld voor prostaatkankerpatiënten met een intermediair risico, waarbij de kanker beperkt is tot een duidelijk afgebakende zone van de klier. Het is een alternatief voor patiënten die hun levenskwaliteit willen behouden door het risico op bijwerkingen te verminderen, met name problemen met de seksuele functie en urine-incontinentie. Voor deze aanpak zijn er echter nog geen vergelijkende gegevens op middellange en lange termijn die de oncologische gelijkwaardigheid met standaardbehandelingen zoals chirurgie of radiotherapie bevestigen.
Om in aanmerking te komen voor deze behandeling moeten patiënten één enkele gelokaliseerde, kleine tumor hebben (diameter kleiner dan 15 mm) met een Gleason-score van 7 (ISUP-graad 2).
Een focale behandeling met TMA is minimaal invasief, gelijkaardig aan een prostaatbiopsie, zodat de patiënten zeer snel herstellen.
Beoordeling voorafgaand aan de behandeling
Een focale TMA-behandeling plannen vereist maximale precisie. Dat wordt mogelijk gemaakt door het Trinity®-platform van KOELIS dat wordt gebruikt om prostaatbiopsieën uit te voeren en de Organ-Based Tracking™-technologie (OBT Fusion™). Deze geavanceerde en unieke technologie genereert een 3D-kaart van de prostaat, de tumorlaesies en het biopsietraject, die vervolgens in real time tijdens de operatie wordt gebruikt om een optimale behandeling te garanderen.
Ingreep
Een focale behandeling met TMA wordt uitgevoerd onder een lichte verdoving en duurt ongeveer 1 uur. Een antenne wordt door de huid van het perineum onder echogeleiding ingebracht in de tumorzone en zendt microgolven uit met een bepaalde intensiteit.
Ziekenhuisopname
De behandeling wordt poliklinisch uitgevoerd.
Opvolging
Een nauwgezette opvolging is cruciaal om de werkzaamheid van de behandeling te controleren en een eventueel recidief op te sporen. Daarvoor worden regelmatige PSA-metingen, periodieke MRI-scans en, indien nodig, gerichte biopsieën uitgevoerd om te beoordelen hoe de ziekte evolueert.
Een focale behandeling met TMA heeft verschillende voordelen ten opzichte van de klassieke behandelingen:
- Vrijwaring van functies: Doordat ze uitsluitend op de tumor is gericht, kunnen met een focale behandeling de urinaire en seksuele functie worden gevrijwaard, met bijna geen risico op urine-incontinentie en erectiestoornissen.
- Minder complicaties: Bij deze behandeling is het risico op complicaties lager.
- Snel herstel: Patiënten herstellen sneller, waardoor ze vaak ook meteen het normale leven kunnen hervatten.
Een focale behandeling met TMA wordt over het algemeen heel goed verdragen, met minder complicaties dan bij traditionele behandelingen zoals chirurgie of radiotherapie. Ze houdt echter ook risico's in, zoals lokale ongemakken, voorbijgaande plasproblemen (vaak moeten plassen, moeite met plassen, urineretentie) en, in zeldzame theoretische gevallen, erectiestoornissen als de behandelde zone zich dicht bij de erectiele zenuwen bevindt.
Ondanks de voordelen voor de levenskwaliteit is er één belangrijke beperking wat betreft focale behandelingen met TMA: er zijn nog geen vergelijkende en middellange- en langetermijngegevens om de oncologische gelijkwaardigheid met standaardbehandelingen zoals chirurgie of radiotherapie te bevestigen. Daarom moet de behandeling verplicht worden uitgevoerd in het kader van een internationaal register en na het volgen van een specifieke opleiding door KOELIS. De keuze voor deze aanpak moet dus zorgvuldig worden besproken in functie van de verwachtingen van de patiënt en de specifieke kenmerken van de ziekte.
Eén behandeling, twee opties
De focale behandeling van prostaatkanker gebeurt met meerdere technologieën met verschillende energiebronnen (ultrageluid, microgolven, cryotherapie, elektroporatie enz.) en benaderingen (behandeling van de volledige klier, een halve klier of een ultrafocale zone). Dankzij die diversiteit kunnen de behandelingen worden afgestemd op de kenmerken van de kanker en de prioriteiten van de patiënt. Het maakt het echter moeilijker om strategieën rechtstreeks te vergelijken, omdat elke benadering specifieke voordelen en beperkingen heeft en geen van de opties als beter kan worden beschouwd dan de andere.
Bij de Willy Grégoir Kliniek voor prostaatkankers zijn we al meer dan twintig jaar betrokken bij de ontwikkeling van deze technologieën en hebben we een actieve rol gespeeld bij de verspreiding ervan over de rest van de wereld. In eerste instantie kozen we daarbij voor HIFU – waarmee we meer dan 20 jaar geleden al onze eerste behandelingen uitvoerden – en recenter voor TMA.
High-intensity focused ultrasound (HIFU) is een van de meest bestudeerde technieken. Deze optie bestaat al meer dan 30 jaar en wordt overal ter wereld gebruikt. Het is een flexibele methode die verschillende behandelingsbenaderingen mogelijk maakt (volledige klier, halve klier of ultrafocaal) met robotassistentie voor maximale precisie.
TMA is recenter maar biedt aanzienlijke voordelen. Het wordt uitgevoerd onder lichte verdoving en is perfect geïntegreerd met het Trinity®-platform van KOELIS, dat zorgt voor een optimale synergie tussen de kartering van de biopsie en de gerichte behandeling. Deze techniek wordt uitsluitend gebruikt voor een ultrafocale benadering en onderscheidt zich door zijn eenvoud en de afwezigheid van grote moeilijkheden bij latere conversie naar een radicale prostatectomie.