Hoe wij de uro-genitale kankers behandelen
Uro-genitale kankers zijn tumoren die zich in de urinewegen of de geslachtsorganen ontwikkelen.
Welke onderzoeken nodig zijn om de diagnose van een urologische kanker te bevestigen en te verfijnen, hangt af van het orgaan waarin de tumor is ontstaan.
- Voor nierkanker wordt een echografie, een MRI of een CT-scan uitgevoerd. Soms ook een CT-geleide biopsie. Als een gedeeltelijke verwijdering van de nier of een niersparende behandeling gepland wordt, wordt er ook een angiografie gemaakt om de vele bloedvaten die door de nier lopen in beeld te brengen.
- Voor blaaskanker is een endoscopie van de blaas nodig. Eventueel worden eerst fluorescerende stoffen geïnjecteerd om kleine of oppervlakkige (in situ) tumoren beter zichtbaar te maken.
- Voor teelbalkanker: na het klinisch onderzoek volgen een doppleronderzoek, een bloedonderzoek om bepaalde tumormarkers te meten én een medisch beeldvormingsonderzoek (MRI en/of PET-scan). Een biopsie wordt zelden gedaan vanwege het risico op verspreiding van de kanker.
- Peniskanker is een zeldzame kanker, maar neemt wel toe omdat de ontwikkeling ervan wordt veroorzaakt door het papillomavirus (HPV). Dat virus is bij vrouwen ook verantwoordelijk voor baarmoederhalskanker. De kanker manifesteert zich door een pijnlijke zweer op de penis die niet geneest. Meestal kan het klinisch onderzoek de diagnose bevestigen.
Ook hier hangt de keuze van de behandeling af van het getroffen orgaan.
- Nierkanker: vaak wordt de tumor (met de hele nier of een gedeelte ervan) weggesneden met behulp van een operatierobot. Radiofrequentie op basis van hoogfrequente ultrasone golven wordt alleen gebruikt voor kleine tumoren. Als de kanker in een verder gevorderd stadium is (met uitzaaiingen), is een gerichte medicamenteuze behandeling ook een therapeutische optie.
- Blaaskanker: als de tumor in de blaasspier is doorgegroeid, moet de blaas volledig worden weggenomen. Op deze operatie volgt altijd een reëducatie om met de incontinentieproblemen te leren omgaan. De patiënt leert onder begeleiding van een gespecialiseerd stomatherapeut ook de urinezak en het stomazakje te gebruiken. In sommige gevallen kan de blaas operatief gereconstrueerd worden. Soms krijgt de patiënt vóór de ingreep neoadjuvante chemotherapie. Omdat de helft van het aantal blaaskankers toe te schrijven is aan roken, krijgen patiënten die roken ook een opvolging bij een tabacoloog aangeboden.
- Teelbalkanker: de teelbal wordt bijna systematisch operatief verwijderd (en vervangen door een prothese), omdat het weefsel onderzocht moet worden om te kunnen beslissen over de verdere behandeling. Met een goede multidisciplinaire behandeling van deze kanker kan 90% van de patiënten genezen worden. Vóór de behandelingen worden altijd zaadcellen weggenomen en ingevroren om de vruchtbaarheid van de patiënt te vrijwaren.
- Peniskanker: de tumor wordt operatief of met de laser verwijderd. Indien nodig worden ook de lymfeklieren weggenomen. Dat gebeurt met de schildwachtkliertechniek. Het Jules Bordet Instituut heeft op dit gebied baanbrekend werk verricht.
Alle urologische en genitale kankers bij mannen worden besproken in het multidisciplinair oncologisch consult (MCO) voor urologische tumoren van het Jules Bordet Instituut. Aan de consults nemen urologen deel, medische oncologen, chirurgen, radiotherapeuten, specialisten medische beeldvorming en nucleaire geneeskunde, pathologen, de kankerpsycholoog en de coördinerende verpleegkundige oncologische zorgen (CVOZ). Voor sommige kankers en de behandeling ervan is psychologische begeleiding en/of regelmatige opvolging noodzakelijk.
De verplegers van het Jules Bordet Instituut, waarvan de meesten gespecialiseerd zijn in oncologie, zetten zich in om de patiënten op een bedachtzame, menselijke en professionele wijze te begeleiden.
Hun rol stopt niet bij de verzorging van de patiënt en het toezien op de behandelingen, maar zij treden ook de families tegemoet, proberen zoveel mogelijk beschikbaar en aanwezig te zijn naast de patiënten en te luisteren naar alles wat hen wordt toevertrouwd. De rol van opvoeding, informatie en ondersteuning maakt integraal deel uit van hun beroep.
Zij streven ernaar de relationele, technische en wetenschappelijke competenties te verwerven, in overeenstemming met de ernst en de complexiteit van de kankerpathologie. De verplegers en verpleegsters hebben met name aandacht voor de behandeling van pijn en andere symptomen die voortvloeien uit de behandelingen van kanker.
Zij nemen ook de functie van opleider waar om de studenten te verwelkomen en te begeleiden en hen in de best mogelijke omstandigheden warm te maken voor dit beroep.
Naast de medische teams staan er nog heel wat gezondheidsprofessionals klaar om de patiënten van het Institut Jules Bordet te begeleiden, zowel ambulant als tijdens een opname. Doel: de patiënt helpen om zo goed mogelijk om te gaan met zijn ziekte, de behandelingen en de gevolgen ervan.
Elk jaar opnieuw wensen vele patiënten onze multidisciplinaire teams een medische ‘tweede advies’ te vragen.
Niet alle artsen of ziekenhuizen beschikken per definitie over de expertise, de ervaring en/of de uitrusting die vereist zijn om elk type van kanker op optimale wijze te benaderen. In het Jules Bordet Instituut is dit het enige waarmee we bezig zijn! Een tweede medische evaluatie vragen, is dus vaak nuttig en geruststellend voor de patiënt. Dat geldt nog meer als het gaat om een zeldzame kanker en/of een kanker waarvoor complexe of innoverende behandelingen nodig zijn.
- Om een ‘tweede advies’ te vragen voor een urologische kanker : Tel: +32 (0)2 541 34 48
- Om meer te weten omtrent een ‘tweede advies’ zie onze pagina "tweede advies"
Als de behandelingen voor kanker achter de rug zijn en de medische onderzoeken geen enkel spoor van kanker meer tonen, zegt men dat de patiënt in remissie is. Dan begint de follow-up na kanker.
De opvolging na kanker heeft meerdere doelen:
- de lichamelijke en psychische gezondheidstoestand van de patiënt controleren,
- de bijwerkingen op middellange en lange termijn van bepaalde behandelingen aanpakken,
- zo snel mogelijk een eventueel recidief opsporen,
- een nieuwe kanker opsporen.
Er is sprake van een recidief als er na een periode van remissie (een klachtenvrije periode die kan gaan van enkele maanden tot meerdere jaren) weer kankercellen verschijnen. Het gebeurt ook dat eenzelfde patiënt jaren later een andere kanker krijgt. In ieder geval geldt, hoe vroeger het recidief of de kwaadaardige aandoening wordt ontdekt, hoe sneller een nieuwe therapeutische strategie kan worden voorgesteld.