Een prostaatbiopsie is een medisch onderzoek waarbij stalen van prostaatweefsel worden genomen via een biopsienaald die onder echogeleiding door de wand van het rectum (transrectale biopsie) of de huid van het perineum (transperineale biopsie) wordt ingebracht, zodat ze kunnen worden geanalyseerd in het laboratorium. Dit onderzoek wordt uitgevoerd om prostaatkanker te diagnosticeren of uit te sluiten als er een vermoeden bestaat, met name als:
- de PSA-waarde (prostaatspecifiek antigeen) in het bloed verhoogd is;
- er een afwijking wordt gevonden bij een rectaal toucher;
- er een verdachte zone te zien is op een MRI-scan.
Voorafgaand aan het onderzoek
- Stop ter voorbereiding op het onderzoek na overleg met uw arts met het innemen van antistollingsmiddelen of bloedplaatjesremmers.
- Voer 1 à 3 uur voor het onderzoek thuis een rectaal klysma uit (Cleen Enema, vrij verkrijgbaar bij de apotheek).
- Neem het kalmeringsmiddel (Xanax 0,25 mg) dat u is voorgeschreven door uw arts.
Tijdens het onderzoek
- U ligt op de rug met uw benen in beensteunen en krijgt plaatselijke verdoving toegediend om het ongemak tijdens het onderzoek te verminderen.
- Er wordt een echografiesonde in het rectum ingebracht om de biopsienaalden te geleiden.
- Er worden verschillende stalen genomen, van de verdachte zone die werd geïdentificeerd via de MRI en van de rest van de prostaat (gemiddeld 8 à 15 stalen).
Duur
- 15 à 30 minuten
Na het onderzoek
- Er is een ruimte waar u indien nodig kunt rusten na het onderzoek.
- We raden aan te voorzien dat iemand u naar huis kan brengen.
- Mogelijk merkt u wat bloed op in het sperma (vaak), de urine (zelden) en de stoelgang (zeer zelden), maar dat zou na enkele dagen of weken spontaan moeten verdwijnen.
- Als u te veel bloed verliest, niet kunt plassen of koorts krijgt (> 38°C), moet u naar de spoeddienst gaan.
- De resultaten worden besproken met uw uroloog tijdens een gepland bezoek. Er kan dan worden bepaald of er verdere onderzoeken nodig zijn.
Een biopsie met millimeterprecisie
Prostaatbiopsieën spelen een belangrijke rol in de behandeling van prostaatkanker. Het belangrijkste doel ervan is niet alleen om de aanwezigheid van kanker te bevestigen, maar vooral om de agressiviteit ervan te beoordelen door de graad te bepalen (gedefinieerd door de Gleason-score of ISUP-graad). Die beoordeling is van cruciaal belang omdat ze de verdere behandelingskeuzes stuurt.
Er zijn verschillende technieken om deze biopsieën uit te voeren. Bij de Willy Grégoir Kliniek voor prostaatkankers zijn we al jaren betrokken bij het ontwikkelen en perfectioneren van de beeldfusie van MRI- en 3D-echografiebeelden in samenwerking met KOELIS, het bedrijf dat momenteel wereldleider is op het vlak van beeldfusie. Deze methode combineert de precisie van MRI-beelden, waarop verdachte zones nauwkeurig kunnen worden gelokaliseerd, met realtime 3D-echografie. Zo ontstaat er een 3D-kaart van de prostaat waardoor de naalden met millimeterprecisie kunnen worden geleid.
Deze technologie heeft ook overigens ook de ontwikkeling van ultrafocale prostaatbehandelingen mogelijk gemaakt, met name dankzij het gebruik van 3D-kartering. Die innovatieve behandelingen vernietigen de kanker maar sparen het omliggende gezonde weefsel zodat de bijwerkingen worden beperkt.
Wij voeren onze biopsieën systematisch transperineaal uit. Dat sluit het risico op infectie bijna volledig uit zodat er geen antibiotica nodig zijn. Daarnaast biedt deze aanpak in bepaalde gevallen betere diagnostische prestaties en verbetert hij de patiëntveiligheid. Dankzij de ontwikkeling van anesthesieprotocollen en inzicht in de anatomie van de perineum kunnen we deze biopsieën volledig onder plaatselijke verdoving uitvoeren.