Virale leukemietypes, voorspellen van de behandelingsrespons

Persbericht (05/09/2017)

Een nieuwe tool voor het voorspellen van de behandelingsrespons voor virale leukemietypes
 

Brussel/Luik, 5 september 2017 – Enkele maanden na de publicatie van een volkomen nieuw mechanisme waarmee sommige virussen leukemie veroorzaken (Nature Communications, 23 mei 2017), publiceert het onderzoeksteam onder leiding van Anne Van den Broeke (Instituut Jules Bordet –Université Libre de Bruxelles en GIGA - Universiteit Luik) een nieuwe, dit keer puur toegepaste, studie. Dit proefonderzoek, gepubliceerd op 5 september in het tijdschrift Leukemia beschrijft een moleculaire methode waarmee de respons op een behandeling bij patiënten met een bepaald type uiterst agressieve leukemie beter kan worden geëvalueerd en toont eveneens het nut ervan aan voor de klinische opvolging. Een nieuwe tool die klinisch artsen zal helpen bij het kiezen van een behandeling!

Van fundamenteel onderzoek tot toegepast onderzoek

In de fundamentele studie die geleid heeft tot de ontdekking van een nieuw mechanisme waarmee sommige virussen leukemie veroorzaken (gepubliceerd in mei 2017) concentreerde het team van Anne Van den Broeke zich op de leukemie die wordt veroorzaakt door het HTLV-1-virus (Human T-cell leukemia-virus) evenals op een overeenstemmend diermodel dat betrekking heeft op infectie door BLV (het virus van de runderleukemie dat een aantal leukemietypes veroorzaakt bij runderen en schapen). In dit kader ontwikkelden de onderzoekers methoden op basis van high speed sequencingtechnieken met als doel de rol van het virus bij de progressie van de tumor beter te begrijpen. Ze gaven er zich al snel rekenschap van dat één methode, gebaseerd op de identificatie van de positie van het virus in het genoom (genetisch materiaal) van de gastheer, nuttig kon zijn bij de therapeutische opvolging van patiënten met door HTLV-1 veroorzaakte leukemie. Ze hebben deze methode dan verder geoptimaliseerd.

Een methode die ook klinisch toepasbaar is

Elk geval van leukemie wordt gekenmerkt door een uiterst precieze positie van het virus in het genoom van de bloedcellen, en die is verschillend voor elke patiënt. Met deze methode kan men deze “virale identiteitskaart” op een kwantitatieve manier ontdekken: een daling wijst op een goede reactie op de behandeling, een stijging op recidief van de leukemie en dus een terugval van de patiënt. Door het verbeteren van de oorspronkelijke techniek verkregen de onderzoekers een moleculaire tool die duidelijk performanter en gevoeliger is. Ze zijn er bovendien ook in geslaagd om de kosten te verminderen zodat de techniek ook klinisch kan worden gebruikt. Het proefonderzoek, gepubliceerd in Leukemia, beschrijft de opvolging van patiënten door middel van deze geoptimaliseerde moleculaire methode. Uit de resultaten blijkt dat de techniek voor het eerst toelaat om de respons op de behandeling beter te evalueren, een vroegtijdige terugval te voorspellen en bijgevolg de klinisch artsen te helpen bij hun therapeutische keuzes. Tot dusver was voor deze patiënten, voor wie de prognose jammer genoeg erg ongunstig is, geen betrouwbare methode beschikbaar om de therapeutische respons te evalueren. De studie toont aan dat deze methode een mogelijke terugval kan opsporen terwijl dit met de vroegere conventionele methodes niet werd opgemerkt. Het onderzoek dat werd uitgevoerd in samenwerking met het Hôptial universitaire Necker in Parijs is een goed voorbeeld van fundamenteel onderzoek dat leidt tot een klinische toepassing. Tijdens de volgende fase zullen de optimale gebruiksomstandigheden van de tool in de klinische routine worden gedefinieerd zodat hij zo goed mogelijk kan worden geïntegreerd in het belang van de patiënt.

• Referenties van het onderzoek:
  Maria Artesi, Ambroise Marçais, Keith Durkin, Nicolas Rosewick, Vincent Hahaut, Philippe Suarez, Amélie Trinquand, Ludovic Lhermitte, Véronique Avettand Fenoel, Michel Georges, Olivier Hermine & Anne Van den Broeke Monitoring molecular response in Adult T-cell Leukemia/Lymphoma by high throughput sequencing analysis of HTLV-1 clonality, Leukemia, 2017, doi:10.1038/leu.2017.260
   
• Senior onderzoekers:
  Dr Anne Van den Broeke (Instituut Jules Bordet en GIGA-R) en Prof Michel Georges (GIGA-R). Laboratorium voor Experimentele Hematologie, Instituut Jules Bordet, Université Libre de Bruxelles (ULB), Waterloolaan 121, 1000 Brussel, België Unité de Génomique animale, GIGA-R, Universiteit van Luik, Avenue de l’Hopital 11, B34, 4000 Luik, België
   
• Financiering van het onderzoek:
  Dit onderzoek werd gefinancierd door de Vrienden van het Instituut Bordet, het Fonds de la Recherche Scientifique (FRS), Télévie, de International Brachet Stiftung (IBS) en de Fondation Lambeau Marteaux.
   
• Internationale samenwerking
  Hôpital universitaire Necker, Parijs, Frankrijk – Dr Olivier Hermine en Dr Ambroise Marçais
   
• Bijlagen:
  Patients’ follow-up illustration Picture : Typical “flower cells” in the blood of patients with viral leukemia
   
• Voor meer informatie:
  Dr Anne Van den Broeke: anne.vandenbroeke@bordet.be 
  Prof Michel Georges: michel.georges@ulg.ac.be

Perscontact

1. Jules Bordet Instituut
   Ariane van de Werve
   Tel: +32 2 541 31 39
   GSM : +32.48617 33 26
   E-mail : ariane.vandewerve@bordet.be
   www.bordet.be
    
2. Universiteit van Luik
   Didier Moreau
   Tel +32 4 366 52 17
   GSM : +32 494 572 530
   E-mail : dmoreau@ulg.ac.be