Radiotherapie behoort tot de belangrijkste kankerbehandelingen en wordt gebruikt als een onafhankelijke behandeling of in combinatie met chirurgie en/of systemische behandeling (chemotherapie). Het is de bedoeling kanker te genezen, de prognose te verbeteren of symptomen te verlichten.
Radiotherapie heeft een biologisch effect op het DNA en op de ontstekingsstatus van de tumor. De neveneffecten worden teruggedrongen met moderne technieken die het mogelijk maken de dosis nauwkeuriger af te stemmen.
De voorgestelde behandeling wordt tijdens de consultatie besproken met de patiënt, gewoonlijk na multidisciplinair overleg. De radio-oncoloog volgt de patiënt tijdens de radiotherapiebehandeling en neemt deel aan de opvolging na de therapie, in nauw overleg met de andere gezondheidsprofessionals.
De afdeling Radiotherapie van het Jules Bordet Instituut is een referentiecenter, prima uitgerust met apparatuur voor radio-oncologie en met een specifiek gespecialiseerd team. Wij behandelen elk jaar meer dan 2.300 patiënten, met een totaal van 30.000 behandelingssessies in een brede waaier van kankerpathologieën. Elke radio-oncoloog is gespecialiseerd in meerdere ziektedomeinen. Het fysica- en engineeringteam staat in voor de berekeningen voor het behandelingsplan en voor de kwaliteitsborging; het integreert nieuwe technologieën in de klinische routine. De radiotherapeuten staan in voor de simulaties en voor de dagelijkse patiëntbehandelingen.
Dankzij onze uitrustingen en ervaring kunnen we patiënten een complete waaier van technieken aanbieden, en blijven we in de spits van de innovatie om de doeltreffendheid van de behandeling te verbeteren en haar toxiciteit te verminderen. Enkele voorbeelden van uitrustingen en technieken:
- 4 conventionele lineaire accelerators, uitgerust met oppervlakgeleidende technologie.
- SBRT (stereotactic body radiation therapy) voor laesies in de hersenen, longen, lever, beenderen en lymfenknopen
- DIBH (deep inspiration breath hold) voor borstkankerpatiënten, waar aangewezen in combinatie met VMAT
- TBI (total body radiation)
- Gamma Knife-eenheid (site van Erasmusziekenhuis): Radiochirurgie van hersenletsels
- Lineaire accelerator voor IORT (intraoperatieve radiotherapie), waarmee bij sommige borstkankerpatiënten post-operatieve radiotherapie kan worden vermeden
- LDR-prostaatbrachytherapie (lage dosis ratio) (‘seeds’)
- HDR-brachytherapie-eenheid (hoge dosis ratio), voor de behandeling van
- gynaecologische kankers (waaronder interstitiële brachytherapie)
- slokdarmkanker
- longlaesies
In 2020 zijn we toegetreden tot een wereldwijd researchconsortium met als missie een geïntegreerd MRI-gericht radiotherapiesysteem te implementeren. De Elekta Unity MR-linac is de eerste machine in de hele wereld die MRI met ‘high field’-kracht en een lineaire accelerator combineert tot één enkel systeem, zodat de behandeling dagelijks kan worden aangepast aan de tumor die tijdens de behandeling realtime zichtbaar is. De MR-linac wordt meteen in het nieuwe gebouw van het Jules Bordet Instituut geïnstalleerd. Volgens plan zullen we vanaf begin 2022 patiënten kunnen behandelen met deze revolutionaire machine.
Onze pagina met specifiek onderzoek van het radiotherapiedepartement toont overige onderzoeksdomeinen en -projecten.
De Radiotherapie-afdeling van het Jules Bordet Instituut is een opleidingscentrum voor radio-oncologen, medische fysici en radiotechnologen in opleiding.
Het gezondheidszorgpersoneel werkt ook mee aan de academische opleiding voor radiotherapie en oncologie, medische mastergraden aan de ULB, bestralingsbescherming, interuniversitaire opleidingen en de voortgezette ontwikkeling van dokters, verpleegkundigen, technologen enz.
Onderzoeksprojecten
Onze specifieke onderzoekspagina biedt een completer overzicht van onze onderzoeksactiviteiten. Hierna volgen enkele voorbeelden van lopende onderzoeksprojecten.
Project 1
Door patiënten gerapporteerde resultaten wat betreft slikken en levenskwaliteit na plaatsing van profylactische versus reactieve percutane endoscopische gastrostomiebuis bij orofaryngeale kankerpatiënten, behandeld met definitieve chemoradiotherapie
- Projectdragers : Tatiana Dragan, Dirk Van Gestel
- Trialsponsor: Jules Bordet Instituut
- Financiering: Les Amis de l’Institut Bordet
- Samenwerking: CHU Saint-Pierre, Universitair Ziekenhuis Gent
Project 2
NEO-CHECKRAY : Radiotherapie en adenosinebaanblokkering ter verbetering van resultaat van immuun-chemotherapie in vroeg stadium luminaal B borstkanker, een willekeurige fase II-proef).
- Projectdragers : Alex De Caluwé, Laurence Buisseret, Christophe Vandekerkhove, Dirk Van Gestel, Martine Piccart, Michailis Ignatiadis.
- Trialsponsor: Jules Bordet Instituut
- Financiering: AstraZeneca
- Samenwerking: Institut Curie (Parijs); UZ Leuven; Iridium Kankernetwerk, Antwerpen
Project 3
ProCaLung – The Project on Cancer of the Lung (Project rond longkanker)
- Projectdrager : Florian Charlier, Luigi Moretti
- Trialsponsor: Belgian College of Physicians for Radiotherapy Centers
- Financiering: Belgian College of Physicians for Radiotherapy Centers en “Les Amis de l’Institut Bordet”
- Samenwerking: Andere leden van het ProCaLung Team: Xavier Geets (Cliniques Universitaires Saint-Luc), Maarten Lambrecht (UZLeuven), Yolande Lievens (UZGent), Vincent Remouchamps (CHU-UCL Namur - Site Ste Elizabeth)
Project 4
Bijdrage tot de studie van stereotaxische radiotherapie en haar immuunmodulerend effect bij de behandeling van pancreaskankers).
- Projectdrager : Bouchart Christelle, Luigi Moretti
- Trialsponsor: Jules Bordet Instituut
- Financiering: FNRS (FR fonds wetenschappelijk onderzoek), Les Amis de l’Institut Bordet, Stichting tegen Kanker
- Samenwerking: Erasmusziekenhuis, MIU (Molecular Immunology Lab), J. Bordet Instituut ULB), LMMO (Laboratory of Medical and Molecular Oncology, VUB), CHU Saint-Pierre, CHR Namur en alle ziekenhuizen van het ULB-netwerk.
Project 5
Gerandomiseerd proefonderzoek ter kwantificering van de doeltreffendheid van het Safetac®-product Mepitel® Film voor preventie van radiodermatitis in de liesplooi
- Projectdrager : Gitte Van de Ven
- Trialsponsor: Jules Bordet Instituut
- Financiering: Mölnlycke
Projet 6
Evaluatie van een supportprotocol bij klinische beslissing tijdens radiotherapie voor H&N-kankerpatiënten)
- Projectleiders : Filipa Rodrigues Sousa, Younes Jourani
- Trialsponsor: Jules Bordet Instituut
Ons team
Afdelingshoofd
- Prof. Philippe Martinive: neurologische en digestieve tumoren
Academisch Hoofd en Hoofd Onderzoek Radiotherapie
- Prof. Dirk Van Gestel: hoofd- en halstumoren, huidtumoren, niet-kwaadaardige tumoren, sarcomen, borsttumoren.
Medische Fysica-afdeling
Het radiotherapie-fysicateam maakt deel uit van de centrale Medische Fysica-afdeling van het Instituut.
- Prof. Nick Reynaert : Hoofd van de Medische Fysica-afdeling
- Dhr. Younes Jourani : Verantwoordelijk voor de fysica in de radiotherapie:
Technologieafdelingshoofd
- Mevr. Monica Somoano Tarno
Radio-oncologen
- Dr Imane Ahrouch: borst- en gynaecologische tumoren, brachytherapie
- Hamza AlGhamdi : neurologische en oligometastatische tumoren
- Dr Sylvie Beauvois: hoofd-, hals- en huidtumoren
- Dr Christelle Bouchart: pancreas- en neurologische tumoren
- Dr Christine Collen : neurologische en thoracale tumoren
- Dr Antoine Desmet: borst- en huidtumoren, intraoperatieve radiotherapie en brachytherapie
- Dr Tatiana Dragan: hoofd- en halstumoren, sarcomen
- Prof. Luigi Moretti: digestieve en thoracale tumoren
- Dr François-Xavier Otte: urologische tumoren
- Dr Catherine Philippson: borsttumoren en intraoperatieve radiotherapie
- Dr Robbe Van den Begin: oligometastatische, urologische en digestieve tumoren
- Dr Daphné Van Kampen : borsttumoren en lymfomen
- Ereprof. Paul Van Houtte: thoracale en gynaecologische tumoren, niet-kwaadaardige tumoren, brachytherapie
- Dr Alex De Caluwé: onderzoeksconsultant
- Prof. Philippe Lambin: onderzoeksconsultant
Radio-oncologen in opleiding
- Dr Mathilde Baré
- Dr Zineb Belbaraka
- Dr Sarah Bellal
- Dr Sofian Benkhaled
- Dr Elisa Bodson
- Dr Pauline De Bruyn
- Dr Marie-Elise Delavigne
- Dr Thomas Descamps
- Dr Emmanuel Fardeau
- Dr Hamza Ghassan
- Dr Carolina Gomes Da Silveira
- Dr Nicolas Jullian
- Dr Alizée Laverdure
- Dr Martin Mandelier
- Dr Michel Madeline
Radiotherapie Verpleegkundige Coach
De Verpleegkundige Coach voor de radiotherapie ondersteunt de patiënten door hun multidisciplinaire zorg te organiseren, vooral voor de patiënten die werden doorverwezen door andere centra.
- Mevr. Ysabelle Houtekens - Maureen Billiet - Stefanie Van Daele
Kwaliteitsmanager
- -
Administratie
- Mevr. Elodie Gevart
- Mevr. Magali Anzil
03/01/2023
Wetenschapelijke artikelen
Radiation therapy-induced left vocal cord paralysis following lung stereotactic body radiation therapy: A case report and review of the literature.
Auteurs : Pierrard J, Deheneffe S, Longton E, Henry S, Van Houtte P, Remouchamps V
Jaar : 2023
Journal : Cancer Radiother
Volume : 27
Pagina's : 69-74
Cardiac safety of dual anti-HER2 blockade with pertuzumab plus trastuzumab in early HER2-positive breast cancer in the APHINITY trial.
Auteurs : de Azambuja E, Agostinetto E, Procter M, Eiger D, Pondé N, Guillaume S, Parlier D, Lambertini M, Desmet A, Caballero C, Aguila C, Jerusalem G, Walshe JM, Frank E, Bines J, Loibl S, Piccart-Gebhart M, Ewer MS, Dent S, Plummer C, Suter T
Jaar : 2023
Journal : ESMO Open
Volume : 8
Pagina's : 100772
A nomogram to predict the recurrence-free survival and analyze the utility of chemotherapy in stage IB non-small cell lung cancer.
Auteurs : Zhang Z, Xie S, Cai W, Hong ZN, Yang C, Lin Y, Zhu J, Lin Z, Christoph DC, Bohnenberger H, Kepka L, Brueckl WM, Van Houtte P, Kang M, Lin J
Jaar : 2022
Journal : Transl Lung Cancer Res
Volume : 11
Pagina's : 75-86
ProCaLung - Peer review in stage III, mediastinal node-positive, non-small-cell lung cancer: How to benchmark clinical practice of nodal target volume definition and delineation in Belgium<sup>☆</sup>.
Auteurs : Charlier F, Descamps T, Lievens Y, Geets X, Remouchamps V, Lambrecht M, Moretti L
Jaar : 2022
Journal : Radiother Oncol
Volume : 167
Pagina's : 57-64
Clinical Outcomes After Proton Beam Therapy for Locally Advanced Non-Small Cell Lung Cancer: Analysis of a Multi-institutional Prospective Registry.
Auteurs : Jongen A, Charlier F, Baker K, Chang J, Hartsell W, Laramore G, Mohindra P, Moretti L, Redman M, Rosen L, Tsai H, Van Gestel D, Vargas C, Rengan R
Jaar : 2022
Journal : Adv Radiat Oncol
Volume : 7
Pagina's : 100767